Wynagrodzenie za sprawowanie opieki na wycieczce szkolnej

madaszka

Wycieczka szkolna podróżą służbową
Magdalena Kasprzak 17-10-2007, ostatnia aktualizacja 17-10-2007 13:55

Nauczycielom, podobnie jak innym grupom zawodowym, przysługują świadczenia z tytułu podróży służbowych

Nauczycielka w publicznej szkole podstawowej sprawowała opiekę nad młodzieżą podczas kilkudniowej wycieczki zagranicznej (w tym w sobotę i niedzielę). Czy powinna otrzymać zapłatę za delegację i ewentualnie godziny nadliczbowe? – pyta czytelnik DOBREJ FIRMY.

Gdy wycieczka była organizowana przez wychowawcę i radę rodziców, koszty podróży, noclegu i wyżywienia nauczycieli powinny być pokryte z budżetu szkoły. Tym samym należy je potraktować jako koszty podróży służbowej nauczyciela.

Sposób finansowania

To, czy za czas wycieczki nauczyciel ma prawo np. do diety i zwrotu kosztów, zależy od tego, kto płaci za wycieczkę. Przy tej organizowanej z innych środków niż pochodzące od rodziców i z budżetu szkoły koszty udziału nauczycieli należy uwzględnić w planie finansowym placówki. Wówczas nie będą one kwalifikowane jako koszty podróży służbowej. Jeśli natomiast wyjazd organizuje wychowawca i rada rodziców, to za podróż, nocleg i wyżywienie nauczycieli, czyli opiekunów uczniów, płaci szkoła z własnego budżetu. Oznacza to, że koszty te należy potraktować jako koszty podróży służbowej nauczycieli – opiekunów.

Bez dni wolnych

Czas pracy nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć nie może przekraczać 40 godzin na tydzień (art. 42 ustawy z 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela, DzU z 2006 r. nr 97, poz. 674 ze zm.). W zakresie tego czasu oraz ustalonego wynagrodzenia nauczyciel musi realizować:

- zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze prowadzone bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz,

- inne czynności i zajęcia wynikające z zadań statutowych szkoły, ze szczególnym uwzględnieniem zajęć opiekuńczych i wychowawczych wynikających z potrzeb i zainteresowań uczniów,

- zajęcia i czynności związane z przygotowaniem się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym.

Udział nauczycieli w uczniowskiej wycieczce w charakterze opiekunów należałoby traktować jako zajęcia wynikające z zadań statutowych szkoły, jakie muszą oni realizować w obowiązującym 40-godzinnym tygodniu pracy. Dodatkowo obecność pedagogów w wyjeździe jako opiekunów jest przecież wykonywaniem na polecenie pracodawcy zadania służbowego poza miejscowością, w której znajduje się stałe miejsce pracy. Za takie zadania zlecone pracownikom, w tym nauczycielom, przysługują należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową.

Zapłać za wyprawę

Wycieczki i wyjazdy uczniów mogą być organizowane w ramach zajęć lekcyjnych, pozalekcyjnych oraz pozaszkolnych, w tym również w dniach wolnych od zajęć. U czytelnika udział nauczycielki w wycieczce jako opiekunki uczniów to raczej zajęcia wynikające z zadań statutowych szkoły. A takie zadania nauczyciel ma realizować w 40-godzinnym tygodniu pracy. W związku z tym jednak, że udział pedagogów w wycieczce jako opiekunów polega na wykonywaniu na polecenie dyrektora szkoły zadania służbowego poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy, przysługują im za to należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową. Tym bardziej że kartę wycieczki zatwierdza dyrektor szkoły (§ 10 rozporządzenia z 8 listopada 2001 r.).

Jak organizować i opłacać

Organizację pracy przyjętą w szkole oraz zakres zadań nauczycieli określa jej statut (art. 60 ust. 1 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty; tekst jedn. DzU z 2004 r. nr 256, poz. 2572 ze zm.).

Zasady organizowania i przeprowadzania wycieczek szkolnych powinny stanowić odrębny rozdział lub załącznik. Mówi o nich rozporządzenie ministra edukacji narodowej i sportu z 8 listopada 2001 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki (DzU z 2001 r. nr 135, poz. 1516).

Koszt wycieczki szkolnej wolno pokrywać z:

- odpłatności uczniów biorących udział w wycieczce lub imprezie,

- środków pochodzących z działalności samorządu uczniowskiego i organizacji młodzieżowych działających w szkole,

- środków wypracowanych przez uczniów,

- środków przekazanych przez radę rodziców lub radę szkoły, a także osoby fizyczne i prawne.

Rzeczpospolita

Librus

Madaszka gdy wycieczka odbywa się w sobotę lub niedzielę , to dyrektor musi dać nauczycielowi dzień wolny w tygodniu ( często tak robią w szkołąch , jak równeiz ostatnio jest często praktykowane że na wycieczki jeździ się od pon. do piątku ), jezeli nie da to musi zaplacić. Nie tak jak to zapisują w regulaminach wynagradzania , że za cztery godziny ponadwymiarowe , tylko za rzeczywiste godziny bycia na wycieczce w tym dniu.Zastosowanie w tym miejsu beda mialy przepisy kodeksu pracy jako rozporządzenia wyższego rzędu.

madaszka

Podstawa prawna wypłaty delegacji nauczyciela-opiekuna wycieczki
2008-06-19

Urszula Kołowska
Pytanie pochodzi z publikacji Prawo Oświatowe

Nauczyciel naszej szkoły został delegowany jako opiekun dzieci na zielonej szkole.
Jakie z tytułu delegacji przysługują mu koszty podróży (dieta, ryczałt za nocleg)?
Jaka jest podstawa prawna wypłaty?

Odpowiedź:

W realizacji imprez wyjazdowych z uczniami (np. zielone szkoły), w stosunku do nauczycieli uczestniczących w tego rodzaju zajęciach w roli opiekunów dzieci i młodzieży przepis art. 775 § 1 Kodeksu pracy, dotyczący podróży służbowej, nie znajduje zastosowania.
Ustawa - Karta Nauczyciela nie powołuje odrębnych i szczególnych rozwiązań prawnych w zakresie czasu pracy i wynagrodzeń nauczycieli w sytuacji realizacji zadań szkoły w formach innych, niż realizowane w warunkach szkolnych (zielone szkoły, wycieczki lub inne imprezy wyjazdowe). W związku z powyższym w pełni stosuje się podczas wypełniania tych zadań przepisy określone w ustawie.

Uzasadnienie:
W przypadku tzw. "zielonych szkół" aktem prawnym regulującym organizacyjnie tę formę wypełniania zadań szkoły jest rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 8 listopada 2001 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki (Dz. U. Nr 135, poz. 1516). Rozporządzenie to rozstrzyga zarówno o dopuszczalnych formach organizowania wyjazdów szkolnych, jak i sposobie realizacji poszczególnych typów zajęć. Stosownie do treści § 4 rozporządzenia organizowanie krajoznawstwa i turystyki przez szkoły i placówki dla uczniów i wychowanków może odbywać się w następujących formach:
1) wycieczki przedmiotowe - inicjowane i realizowane przez nauczycieli w celu uzupełnienia obowiązującego programu nauczania, w ramach danego przedmiotu lub przedmiotów pokrewnych,
2) wycieczki krajoznawczo-turystyczne, w których udział nie wymaga od uczestników przygotowania kondycyjnego i umiejętności specjalistycznych,
3) imprezy krajoznawczo-turystyczne, takie jak: biwaki, konkursy, turnieje,
4) imprezy turystyki kwalifikowanej i obozy wędrowne, w których udział wymaga od uczestników przygotowania kondycyjnego i umiejętności specjalistycznych, w tym posługiwania się specjalistycznym sprzętem,
5) imprezy wyjazdowe - związane z realizacją programu nauczania, takie jak: zielone szkoły, szkoły zimowe, szkoły ekologiczne.
W realizacji ww. typów imprez wyjazdowych z uczniami, w stosunku do nauczycieli uczestniczących w tego rodzaju zajęciach w roli opiekunów dzieci i młodzieży przepis art. 775 § 1 Kodeksu pracy nie znajduje zastosowania. Zgodnie z tym przepisem pracownikowi wykonującemu na polecenie pracodawcy zadanie służbowe poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy, przysługują należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową. Tymczasem należy zauważyć, że nauczyciel wyjeżdżający z uczniami na wycieczkę lub zieloną szkołę w roli opiekuna, zadania opiekuńczo-wychowawcze wykonuje już od chwili powierzenia jego opiece uczniów. Jego rola nie sprowadza się zatem wyłącznie do wykonania zadania służbowego poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy lub poza stałym miejscem pracy. Nauczyciel ponosi pełną odpowiedzialność za powierzonych jego opiece uczniów od momentu rozpoczęcia wyjazdu, w trakcie wyjazdu, aż do jego zakończenia, czyli powrotu uczniów do umówionego miejsca, w którym opiekę nad uczniami przejmują rodzice. W świetle § 13 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003 r. Nr 6, poz. 69) niedopuszczalne jest bowiem prowadzenie jakichkolwiek zajęć organizowanych przez szkołę lub placówkę bez nadzoru upoważnionej do tego osoby.
Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, z późn. zm.) nie powołuje odrębnych i szczególnych rozwiązań prawnych w zakresie czasu pracy nauczycieli w sytuacji realizacji zadań szkoły w formach innych, niż realizowane w warunkach szkolnych (np. w trakcie zielonych szkół, wycieczek lub innych imprez wyjazdowych). W związku z powyższym w pełni stosuje się podczas wypełniania tych zadań przepisy dotyczące norm czasu pracy nauczycieli. Stosownie do treści art. 42 ust. 1 i 2 oraz art. 42c ust. 1 Karty Nauczyciela czas pracy nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć nie może przekraczać 40 godzin na tydzień, rozłożonych na 5 dni pracy. W ramach czasu pracy i ustalonego wynagrodzenia dla potencjalnie takiego czasu pracy, nauczyciel jest obowiązany do realizacji następujących zadań:

* zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych, prowadzonych bezpośrednio z uczniami albo na ich rzecz w wymiarze pensum określonym w art. 42 ust. 3 Karty Nauczyciela lub ustalonym na podstawie art. 42 ust. 4a albo ust. 7 Karty Nauczyciela,
* innych czynności i zajęć wynikających z zadań statutowych szkoły, ze szczególnym uwzględnieniem zajęć opiekuńczych i wychowawczych wynikających z potrzeb i zainteresowań uczniów,
* zajęć i czynności związanych z przygotowaniem się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym.

Z przepisów tych wynika, iż czas pracy nauczyciela nie ogranicza się wyłącznie do realizacji obowiązkowych godzin pensum, ale obejmuje 40-godzinny tygodniowy wymiar zajęć, w tym poza godzinami obowiązkowymi każdy nauczyciel zobowiązany jest do realizacji zadań statutowych szkoły. Kilkudniowy wyjazd uczniów na wycieczkę klasową lub zieloną szkołę jest zadaniem statutowym szkoły. Ogólne zasady organizowania przez szkoły imprez wyjazdowych powinny być określone w statucie szkoły, a szczegółowe - w wewnętrznym regulaminie (procedurze) przyjętym w szkole, zatwierdzonym przez dyrektora szkoły.
Zatem do nauczycieli uczestniczących w imprezach wyjazdowych w roli opiekunów stosuje się przepisy ogólne dotyczące czasu pracy nauczycieli. Nauczyciela obowiązuje 40 godzinny tydzień pracy rozłożony na 5 dni roboczych (art. 42 ust. 1 oraz 42c ust. 1 Karty Nauczyciela). Odpowiednio zatem:

1) Aby w czasie kilkudniowego wyjazdu nie były przekraczane normy czasu pracy nauczycieli należy zwiększyć liczbę nauczycieli opiekunów lub zapewnić innych niż nauczyciele opiekunów np. rodzice uczniów (§ 13 rozporządzenia z dnia 8 listopada 2001 r.);

2) Należy wyeliminować możliwość organizowania wyjazdów dłuższych niż 5 dni (od poniedziałku do piątku). Uczestniczący w wycieczce szkolnej nauczyciel nie może być bowiem skutecznie przez pracodawcę zobowiązany do realizowania zadań w związku z wykonywanymi obowiązkami w ramach zawartego stosunku pracy w soboty i niedziele. Nauczyciel szkoły feryjnej z uwagi na pięciodniowy tydzień pracy nie ma faktycznej możliwości odebrania dnia wolnego w innym terminie bez uszczerbku dla szkoły i uczniów. W zasadzie nie ma przesłanek, potrzeby, obowiązku ani uzasadnienia dla rozszerzania okresu wykonywania zajęć na dni ustawowo wolne od pracy (soboty, niedziele). Dotyczy to zarówno nauczycieli, jak i uczniów. Takie działania organizacyjne nie mogą w konsekwencji nieść dodatkowych, obligatoryjnych skutków organizacyjnych lub prawno-finansowych dla pracodawcy, nauczycieli czy uczniów. Ewentualna możliwość organizowania wycieczek szkolnych w soboty i niedziele wymagałaby zgody rodziców, uczniów i organu prowadzącego szkołę, a wynikające z powyższego dodatkowe obowiązki związane z opieką nad tymi uczniami powinny zostać uregulowane z nauczycielami (lub innymi osobami uprzednio zatwierdzonymi przez dyrektora) w formach prawnych niezależnych od obowiązków wynikających ze stosunku pracy (np. umowy cywilno-prawne).

3)Przepisy dotyczące wynagradzania nauczycieli nie przewidują dodatkowego składnika wynagrodzenia dla nauczycieli wyjeżdżających w roli opiekunów na wyjazdy szkolne. Możliwość docenienia szczególnego zaangażowania nauczyciela w realizację obowiązków służbowych może zostać doceniona poprzez przyznanie dodatku motywacyjnego.

4)W przypadku imprez wyjazdowych nie ma możliwości rozliczania czasu pracy nauczycieli w ramach naliczania godzin ponadwymiarowych, nie są bowiem spełnione przesłanki do powołania takich godzin. Godziny ponadwymiarowe nie są godzinami nadliczbowymi w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy. W systemie czasu pracy nauczycieli nie powołuje się godzin nadliczbowych.. Stosownie do właściwych przepisów art. 35 ust. 1 i 2 Karty Nauczyciela nauczyciel może być zobowiązany do odpłatnej pracy w godzinach ponadwymiarowych zgodnie z posiadaną specjalnością tylko w szczególnych wypadkach, podyktowanych koniecznością realizacji programu nauczania lub zapewnienia opieki w placówkach opiekuńczo-wychowawczych.